Psychologische betekenis van kleur

Vermelden dat kleuren ook psychologische aspecten hebben, is het intrappen van een open deur. De psychologische betekenis van kleuren is voor een deel zelfs universeel: rood wordt overal geassocieerd met gevaar, liefde en oorlog (verbanden daartussen te zoeken, lijkt een hachelijke onderneming). Hoewel vergelijkend psychologisch onderzoek de universaliteit van dit soort oordelen heeft aangetoond, is het nog onduidelijk hoe dit geïnterpreteerd moet worden. Binnen de filosofie strijdt men erover of er sprake is van willekeurige contingente associaties of een noodzakelijk synthetisch verband.

KleurEnkele hedendaagse associatiesAssociaties volgens Leonardo da Vinci


Blauw
 

Waarheid, helderheid, waardigheid, status en machtOneindigheid, de hemel, ruimte, reizen, geestelijke liefde, meditatie en eeuwigheid
Bruin
 
Mannelijkheid, stabiliteit en gewichtigheidSoliditeit, materie, geborgenheid, ondergang, naderend einde en herfst
Geel
 
Energie, vreugde, geestkracht, luchtigheid en lichtheid van het bestaanTijd, zon, maan en sterren, zomer, rijpe oogst, goud, gewin en verstand
Geelgroen
 
Nieuw leven, voorjaar en groeikrachtVerdorvenheid, verloren zuiverheid, valsheid, haat, afgunst, ziekte, afzondering en verraad
Grijs
 
Saai, vervelendheid, grauwheid en massaArmoede, ontmoediging, ouderdom en theorie
Groen
 
Vruchtbaarheid, vrede en natuurKracht van ontkiemend zaad, lente, jeugdigheid, onervarenheid, macht, vrede, welvaart, hoop, vredige rust en autonomie
Oranje
 
Feest en overvloedGezelligheid, gretigheid, weelde en feest
Paars
 
Leden van het koninklijk huis, rijkdom en verfijning; rouw, ingehouden emotie 
Rood
 
Liefde, passie, warmte en vlammenOnrust, oorlog, revolutie, twist, ruzie, bloed, hartstocht, offer, ego, energie en beweging
Violet
 
Helderziendheid, wijsheid, spiritualiteit, succes, spirituele groei, kracht, genezing, onafhankelijkheid en beschermingWaaierigheid, gezag, rouw, tweeslachtigheid, geheim, conflict en labiliteit
Roze
 
Liefde, humor, vriendschap en trouwVrouwelijkheid, schoonheid en vrede
Wit
 
Licht, zuiverheid, netheid en leegteOngereptheid, volmaaktheid, (goddelijke) reinheid, onschuld, licht van geest, vrede en leegte
Zwart
 
Dood, rebellie, duisternis, ellende, einde, elegantie, mysterie, wraak en ondergangMacht van duisternis, dood, rouw, verderf en vernietiging, oorlog

Een ander (perceptie) psychologisch aspect is het nabeeld dat ontstaat, wanneer men (intensief) naar een kleur kijkt of heeft gekeken. Het nabeeld vertoont de complementaire kleur: rood-cyaan, geel-blauw etc. en omgekeerd. Het nabeeld is het duidelijkst te zien wanneer men de ogen sluit, of wanneer men naar een wit vlak kijkt.

Er zijn wetenschappers, die ervan uitgaan dat op zeer jonge kinderen het (innerlijke) nabeeld meer indruk maakt dan de (uiterlijke) kleurervaring. Zij beweren dat zeer jonge kinderen juist van rood rustig worden, omdat het complementaire groen door hen sterker wordt waargenomen.

Bron: Wikipedia